تاریخچه عکاسی - مند خورموج(خلتک)
سفارش تبلیغ
صبا ویژن
نوشتار اصلی: تاریخ عکاسی

عکاسی توسط یک فرد کشف و تکمیل نشده‌است، بلکه نتیجه? تلاش بسیاری از افراد در زمینه‌های مختلف و اکتشافات و نوآوری‌های آنان در طول تاریخ است.[8]

نحوه? کارکرد دوربین سوراخ سوزنی.

سال‌ها قبل از اختراع عکاسی، اساس کار دوربین عکاسی وجود داشته‌است؛ موزی، ارسطو و اقلیدس در سده? 5 و 4 پیش از میلاد نحوه? کارکرد دوربین سوراخ سوزنی را شرح داده‌بودند.[9] در یونان باستان عقیده بر این بود که نور از چشم به سمت اشیا می‌تابد و بازتاب آن باعث دیدن می‌شود. ارسطو و اقلیدس با استفاده از تئوری سوراخ‌سوزنی تلاش کردند خلاف آن نظریه را ثابت کنند؛ آن‌ها در پشت دوربین‌های سوراخ سوزنی صفحه‌ای نیمه‌مات قرار می‌دادند تا تصویر بازتاب‌شده? روی آن با چشم دیده شود.[10] در قرن ششم میلادی، آنتمیوس در آزمایش‌های خود از دوربین تاریکخانه‌ای استفاده کرد.[11]

ابن هیثم تئوری دوربین سوراخ سوزنی را گسترش داد و در مشاهدات خورشید گرفتگی خود از وسیله‌ای به نام «جعبه تاریک» استفاده کرده بود.[12] او برای نخستین‌بار از دوربین سوراخ سوزنی و دوربین تاریکخانه‌ای در آزمایش‌هایش جهت بررسی خواص نور پرداخت.[13] آلبرتوس ماگنوس[پانویس 2] در قرن سیزدهم میلادی نیترات نقره[14] و ژرژ فابریسیوس[پانویس 3] نقره کلرید را کشف کرد.[15] و دانیل باربارو[پانویس 4] در سال 1568 میلادی نحوه? عملکرد دیافراگم و کارکرد عدسی در دوربین تاریکخانه‌ای را شرح داد.[16] ویلهلم هومبرگ[پانویس 5] در سال 1694 میلادی توضیح داد که نور چگونه برخی از مواد شیمیایی را تاریک می‌کند[17] و در سال 1802 میلادی توماس وجوود[پانویس 6] انگلیسی توانست بر روی سطح‌های حساس شده با نیترات نقره تصویر شفافی به دست آورد.[18]

اتاق تاریک منجر به تکامل عکاسی و پیدایش دوربین عکاسی شد. اتاق تاریک عبارت از اتاقی بدون پنجره‌است که به جز روزنه‌ای که بر یکی از دیوارهای اتاق تعبیه شده، هیچ نوری به آن وارد نمی‌شود. تصاویر یا چشم‌اندازهای روبه‌روی روزنه به صورت وارونه بر دیوار روبرویش بازتاب می‌یابد که قابل دیدن است. بعضی از نگارگران از تصاویر بازتاب یافته به عنوان الگوی نقاشی استفاده می‌کردند. بعدها این اتاق تاریک در ابعاد کوچک‌تر تبدیل شد به دوربین عکاسی شد یعنی در برابر روزنه‌ای که وجود داشت ماده? حساس به نور قرار می‌دادند تا تصاویر بازتابش یافته، ثبت و ضبط شوند.[19]

نخستین عکس ثبت‌شده در تاریخ توسط ژوزف نیسفور نیپس.

اولین تصویر لیتوگرافی نوری در سال 1822 میلادی توسط مخترع فرانسوی، ژوزف نیسه فور نیپس[پانویس 7] تولید شد اما در هنگام رونوشت‌برداری از بین رفت.[20] اما نیپس در سال 1826 دوباره توانست عکسی دائمی از طبیعت به نام اصطبل و کبوترخانه را خلق کند.[21] ولی زمان نوردهی این عکس هشت ساعت بود که زمان بسیار درازی است، و مشکل دیگر هم این بود که تصویر نگاتیو بود یعنی هرچه سفید بود را سیاه هرچه سیاه بود را سفید نشان می‌داد. به همین دلیل او به دنبال یافتن فرآیند بهتری بود و با همکاری لوئی داگر[پانویس 8]، آزمایش‌هایی را بر ترکیبات نقره براساس یافته‌های یوهان هاینریش شولتز[پانویس 9] در سال 1816 میلادی انجام دادند؛ در آن سال شولتز مشاهده کرد که مخلوطی از نیترات نقره و گچ در مقابل نور، تیره می‌شوند.[22]

یک عکس داگرئوتیپ که توسط لوئی داگر عکسبرداری شده.

نیپس در سال 1833 میلادی درگذشت؛ ولی داگر در سال 1837 توانست روش داگرئوتایپ[پانویس 10] را اختراع کند. داگرئوتایپ بدین‌گونه بود که به صفحه‌ای نقره‌ای مدتی بخار ید داده تا نسبت به نور حساس شود، سپس آن را درون یک دوربین جعبه‌ای گذاشته و با برداشتن عدسی حدود 15 تا 30 دقیقه نور از شی موردنظر به صفحه? نقره‌ای تابانده می‌شد. برای ظهور تصویر، صفحه را در محلول جیوه با حرارت 65 درجه قرار می‌داد تا با چسبیدن ذرات نقره و جیوه، عکس بوجود آید؛ سپس صفحه را در آب سرد فرو می‌برد تا سطح آن پایدار گردد، در نهایت صفحه را در آب‌نمک (سدیم کلرید) قرار می‌داد و تصویر ظاهر می‌شد.[23][24][25] یکی از مشکلات روش داگرئوتایپ این بود که فقط می‌شد یک نسخه? پوزیتیو یا مثبت (عکس دائمی) از سوژه ثبت کرد.[26]

این عکس در سال 1849 به روش کالوتایپ برداشته شده.

در سال 1835 میلادی، چند ماه پس از اینکه نتیجه? آزمایش‌های لوئی داگر اعلام شد، شیمی‌دان انگلیسی، هنری فاکس تالبوت [پانویس 11] گزارشی از روند عکاسی خود که آن را «طراحی نوری» نامیده بود منتشر کرد؛ تالبوت این روش را در سال 1835 میلادی ابداع کرده بود اما آن را مخفی نگه داشت و روش خود را کامل و در سال 1840 با عنوان کالوتایپ[پانویس 12] معرفی کرد.[27] در این روش، به‌جای استفاده از صفحات فلزی، از کاغذ حساس‌شده به نیترات نقره با ترکیبی از سدیم کلرید و اسید گالیک استفاده کرد. کاغذ حساس‌شده به مدت دو دقیقه نوردهی می‌شد و پس از آن یک تصویر پنهان بوجود می‌آمد که آن‌را با استفاده از پتاسیم یدید و سدیم سولفات به صورت نگاتیو (منفی) در اندازه‌های کوچکتر ثبت می‌کرد.[28] سپس با استفاده از آن می‌شد نسخه‌های دائمی فراوانی در اندازه‌های مختلف تهیه کرد؛ تا پیش از این عکاسان مجبور بودند صفحه? حساس را به اندازه? شی موردنظر بسازند و امکان تغییر در اندازه وجود نداشت. تا سال 1860 میلادی روش داگرئوتایپ به کلی منسوخ شد و عکاسی مبتنی بر نسخه‌های نگاتیو و پوزیتیو جایگزین آن شد.[29] در سال 1839 جان هرشل[پانویس 13] با استفاده از سدیم تیو سولفات روشی را برای تهیه? نسخه? نگاتیو روی شیشه ابداع کرد که به‌مرور جایگزین نگاتیوهای کاغذی شد.[30]

نخستین عکس رنگی از یک رویان که در سال 1861 توسط جیمز کلرک ماکسول عکسبرداری شده.

تئوری عکس رنگی سه‌رنگ، توسط جیمز کلرک ماکسول[پانویس 14] فیزیکدان انگلیسی در سال 1855 پیشنهاد شده بود. برپایه? نظریه? او، نور مرئی از سه رنگ اساسی قرمز، سبز و آبی، تشکیل شده‌است. پس فیلمی از سه لایه ساخت که هر لایه? آن نسبت به یکی از سه رنگ‌های اولیه حساس بود و توانست نخستین عکس‌رنگی را در سال 1861 به ثبت برساند.[31]

بالاخره در سال 1874، یک شرکت انگلیسی اولین شیشه‌های خشک عکاسی را به بازار عرضه کرد و عکاسی جنبه? عملی به خود گرفت. اما حمل و نقل مقدار زیادی شیشه، از لحاظ سنگینی و شکنندگی، یکی از مشکلات پیش روی بود تا اینکه در سال 1871 ریچارد مادوکس[پانویس 15]، فیزیکدان و عکاس انگلیسی با ابداع فیلم عکاسی ژلاتینی، زمان عکسبرداری را کوتاه کرد و جابه‌جایی فیلم‌های عکاسی را راحت نمود که نقطه? عطفی در تاریخ عکاسی محسوب می‌شود.[32]

جورج ایستمن[پانویس 16] آمریکایی در سال 1884 میلادی فیلم رول را که فیلمی از جنس پلاستیک آغشته به امولسیون ژلاتینی است را ابداع کرد و با ساخت دوربین جعبه‌ای در سال 1888، عکاسی را برای مردم عادی مقرون به صرفه نمود و تحول مهمی در عکاسی ایجاد کرد؛ شعار تبلیغاتی کمپانی کداک برای دوربین‌هایش چنین بود که «شما دکمه را فشار دهید، بقیه‌اش را ما انجام می‌دهیم.»[33]

عکس دیجیتال از سفر آپولو 11.

در نوامبر 1948 ادوین لند[پانویس 17] نوعی دوربین آنالوگ ظهور فیلم فوری موسوم به دوربین پولاروید را اختراع کرد[34] که بلافاصله پس از عکسبرداری، نسخه? چاپ‌شده? عکس را پرینت می‌کردند و عکس گرفته‌شده یک دقیقه بعد[35] و در مدل‌های جدیدتر تا چند ثانیه بعد، قابل رویت بود.[36]تصاویر دیجیتال در دهه? 1960 میلادی و در جریان پیاده‌کردن انسان در ماه، تکامل پیدا کرد. دستگاه‌های گیرنده? امواج آنالوگ، اطلاعاتی که در مورد عکس از فضا ارسال می‌شد را بسیار دشوار دریافت می‌کردند. با دیجیتالیزه سیگنالها و تقویت آن‌ها، پارازیتها حذف می‌شدند و تصاویر واضح بدست می‌آمد.[37]

پیدایش عکاسی و رواج روش‌های گوناگون این فن در ایران، با اختلاف حدود سه سال از اعلام موجودیت عکاسی در فرانسه روی داده‌است. اختراعات و انواع ابزار و تجهیزات عکاسی دو تا سه سال پس از اینکه به بازار می‌آمد بطور هدیه بدست پادشاه ایران می‌رسید.[38] نخستین دستگاه‌های عکاسی به روش داگرئوتایپ، به درخواست محمد شاه قاجار از کشورهای روسیه و انگلیس به دربارِ ایران وارد شد و در اواسط دسامبر سال 1842 میلادی (پایان آذر سال 1221 خورشیدی) نخستین عکسبرداری در ایران انجام گرفت.[39]




جمعه 94/1/7 | 8:51 صبح | khedri | نظر